امروزه دامنه ورزش ها گسترده شده و انواع ورزش های زمستانی میان علاقه مندان متداول شده است. هر ساله میلیون ها نفر به دامنه های کوهستانی رفته و از انواع ورزش های رایج در برف بهره می برند. اسکیت، اسکی، سورتمه سواری، هاکی روی یخ و.. از جمله این ورزش های مفرح بوده که علاوه بر لذت می تواند آسیب دیدگی های ارتوپدی را نیز به همراه داشته باشد.
طبق آمار منتشر شده از سازمان اورژانس، افرادی که به علت آسیب دیدگی های ارتوپدی ورزشی به این مراکز مراجعه می کنند بسیار زیاد بوده و این مراجعات در رتبه دوم این سازمان قرار دارد. آسیب های ناشی از سورتمه سواری، هاکی، اسکیت روی یخ و اسکی دارای بیشترین میزان است. بنابراین در هنگام انجام این دسته از تفریحات و ورزش های مفرح بهتر است به نکات ایمنی دقت داشته باشید. در این مقاله قصد داریم که نمونه هایی از آسیب دیدگی های ارتوپدی را معرفی کنیم.
پارگی رباط صلیبی
این آسیب یکی از متداول ترین آسیب دیدگی های ارتوپدی بوده و معمولاً در ورزش های زمستانی رخ می دهد. در این جراحت رباطی دچار آسیب می شود که باعث مقاومت زانو است. بنابراین پارگی این رباط می تواند باعث ناپایداری در زانو شده و بسیاری از عملکردهای پا را مختل سازد. در نتیجه در هنگام رخ داد این ایراد باید هر چه سریعتر جراحی ترمیمی انجام شود.
روش درمان
طی این جراحی بازسازی، تاندونی که دچار آسیب شده به طور کامل از محل زانو خارج می شود. این قطعه معیوب با تاندون بخش هایی دیگر از زانو یا سایر اعضای بدن جایگزین می شود. به منظور انجام دادن این جراحی سرپایی، برش های کوچکی در مفصل زانو انجام می شود. این برش ها در واقع جهت خارج کردن تاندون آسیب دیده و جایگزین کردن تاندون سالم خواهند بود.
پارگی منیسک زانو
زمانی که زانو در حالت پیچیده یا چرخانده شدن قرار داشته و فشار زیادی به آن وارد شود، احتمال پارگی منیسک به شدت افزایش خواهد یافت. منیسک در واقع یک غضروف بوده که به شکل سی است. این غضروف حیاتی دو قسمت بوده که بخشی از آن داخل و بخش دیگر در خارج از محفظه زانو قرار گرفته است.
بنابراین زمانی که فشارهای زیادی را به این بخش از زانو وارد می کنید، این غضروف با بافت نرمی که دارد به شدت آسیب خواهد دید. آسیب دیدگی های ارتوپدی منیسک معمولاً توسط نشانه های ویژه ای در افراد خود را نشان می دهد. در متن زیر برخی از این نشانه ها را اشاره خواهیم کرد. در نتیجه اگر در هنگام انجام فعالیت های ورزشی این علائم را مشاهده کردید، هرچه سریعتر به پزشک متخصص مراجعه کنید.
- تورم یا سختی بیش از حد
- تجربه درد شدید در زانو مخصوصاً در هنگام چرخاندن یا پیچاندن آن
- عدم توانایی صاف کردن کامل زانو
- هنگامی که احساس می کنید یک بلوک در زانوی شما قرار گرفته و این بخش از پا قفل شده است
پروسه درمان
بسته به اینکه آسیب دیدگی های ارتوپدی تا چه اندازه باشد، روش های درمانی نیز متفاوت خواهد بود. در بسیاری از افراد آسیب دیده مخصوصاً اگر سن کمی داشته یا ورزشکار باشند، از درمان های ملایم تری استفاده می شود. در این موارد استراحت کامل، کمپرس های یخ، داروهای تسکین دهنده درد، تزریق های موضعی و… به کار می شود. در صورتی که پارگی منیسک به حدی باشد که با هیچ یک از این روش های درمانی برطرف نشود، از جراحی های تخصصی استفاده می گردد.
شکستگی در مچ دست
رخ دادن شکستگی در این ناحیه نیز از آسیب دیدگی های ارتوپدی بوده که تقریباً در ورزش های زمستانی بسیار رایج است. شکستگی مچ دست از این جهت دارای اهمیت است که آسیب در آن می تواند برخی از استخوان مهم و اساسی در ساعدها را نیز تحت تاثیر قرار دهد. این شکستگی معمولاً زمانی رخ می دهد که در حین انجام ورزش ها سقوط رخ می دهد.
افراد در هنگام سقوط تلاش می کنند که به وسیله دست ها از شدت آسیب به سایر بخش ها کم کنند. در این صورت استخوان های این ناحیه که عمدتاً از نمونه های نازک و حساسی نیز هستند، دچار آسیب های جدی خواهند شد. در صورت بروز هر نوع آسیب دیدگی های ارتوپدی و مشاهده علائم درد در این بخش، هر چه سریعتر به پزشک متخصص مراجعه کنید.
درمان آسیب
با توجه به میزان شکستگی، روش های درمانی متفاوتی اعمال خواهد شد. در صورت جابجایی زیاد استخوان ها از محل اصلی، استفاده از پین، صفحه و پیچ جهت ثابت نگه داشتن این استخوان ها در جای خود بسیار رایج است. این قطعات اضافی تا زمانی که استخوان ها به خوبی جوش بخورند، در بدن قرار گرفته و پس از طی پروسه درمان از آن خارج خواهند شد.
همچنین ممکن است پزشک معالج برخی از تجهیزات پزشکی مانند اسپلینت ها را تجویز کند. حتماً این تجهیزات را به کار برده و به بهبودی این آسیب دیدگی های ارتوپدی کمک کنید. یکی از مهم ترین مراحل درمان این آسیب جدی به مچ دست، استفاده از توانبخشی های بعد از عمل خواهد بود. این فرایند می تواند سرعت بهبودی را در حد قابل ملاحظه ای افزایش داده و عملکرد اولیه را به شما بازگرداند.
ضربه مغزی
این صدمه یکی از رایج ترین آسیب دیدگی های ارتوپدی بوده که بدون در نظرگرفتن ورزش یا فصل خاصی رخ می دهد. اما عمده این آسیب ها حول ورزش هایی مانند اسکی، اسکیت و اسنوبرد رخ داده که به علت سرعت بالای آن اتفاق می افتد. اگرچه این آسیب به اندازه دیگر ضربات رایج نبوده اما به اندازه ای خطرناک است که می تواند جان افراد را بگیرد. بنابراین بهتر است در هنگام انجام ورزش های مختلف حواستان به آسیب های جدی مانند ضربه مغزی باشید.
انجام ورزش های زمستانی به این علت که عمدتاً روی یخ و برف انجام می شوند، احتمال سر خوردگی و افتادن بیشتر خواهد بود. بنابراین اگر در هنگام ورزش دچار ضربه ای در مغز شدید، سعی کنید علامت هایی مانند سرگیجه، تاری دید، استفراغ، گیجی و تورم را بررسی کنید. در صورت مشاهده مقادیر حتی خفیفی از این نشانه ها حتماً به پزشک متخصص مراجعه کنید.
در رفتگی شانه ها
در بسیاری از ورزش های زمستانی مانند اسکی و هاکی احتمال بروز این دسته از آسیب دیدگی های ارتوپدی وجود خواهد داشت. معمولاً به علت ساختار خاص مفصل های متحرک، دائماً در معرض آسیب قرار می گیرند. شانه ها نیز از مهم ترین بخش هایی بوده که به راحتی تحت تاثیر فشار و ضربه قرار گرفته و دچار در رفتگی یا شکستگی می شوند.
توجه داشته باشید که در بیشتر مواقع در رفتگی این قسمت، می تواند آسیب دیدگی های ارتوپدی بزرگی را به عضلات، تاندون ها و رباط های اطراف وارد آورد. بنابراین اگر در هنگام انجام فعالیت ها و بسیاری از ورزش های زمستانی، دردی را در شانه های خود احساس کردید حتماً به پزشک متخصص مراجعه کنید. شانه های در رفته علاوه بر ایجاد دردهای شدید می تواند باعث کاهش کارایی ها و بی حرکتی کامل آن ها شود.
آسیب های کمر
اگرچه آسیب هایی که به این بخش وارد می شود به اندازه ضربات مغزی خطرناک نبوده اما اگر این صدمه به بخش های حساسی وارد شود، می تواند سبب اختلالات اساسی در نخاع شود. بسیاری از ورزش های زمستانی از جمله سقوط از ارتفاعات می تواند باعث بروز ایرادات جدی در کمر شود.
در نتیجه در هنگام انجام ورزش های زمستانی تلاش کنید که تمام رعایت ایمنی را رعایت کنید. در این صورت می توانید از بروز بسیاری از آسیب دیدگی های ارتوپدی از جمله صدمات وارد شده به کمر و مغز جلوگیری کنید. در صورت بروز این آسیب ها حتماً در اسرع وقت به یک پزشک متخصص مراجعه کنید.
Source: www.mayoclinichealthsystem.org, www.oip.com
