درد کف پا

پاها یکی از اعضایی است که تا زمانی­ که دچار آسیب های جدی نشود؛ به آن ها اهمیت نمی دهیم. در واقع احساس درد است که به ما یادآوری می کند که سلامتی که قدرش را نمی دانستیم؛ از دست رفته است. کف پا به علت سطح تماس بیشتری که با زمین دارد؛ فشار زیادی را تحمل می کند و احتمال بروز بیماری ها و اختلالات بیشتری را دارد.

بسیاری از افراد هنگام مواجهه با درد کف پا به سرعت به سراغ تسکین دهنده ها می روند. باید توجه داشته باشید که درد یک نشانه است! مکانیسم درد جهت اعلام اختلال در بدن انسان به وجود آمده است. بنابراین هنگامی که با درد در قسمتی مانند کف پا مواجه می شوید باید به پزشک متخصص مراجعه کنید و علت آن را جویا شوید. نگران نباشید! پزشک تسکین دهنده هایی را نیز در طول فرایند درمان تجویز می کند.

علل ایجاد درد کف پا

معمولا دلایل زیادی باعث ایجاد درد کف پا می شوند که در این مقاله به صورت تخصصی مورد بررسی قرار می گیرد. عمده موارد موثر در ایجاد درد به بیماری های رایج در پا مربوط می شوند. همچنین برخی ناهنجاری ها که به صورت مادرزادی انتقال می یابد نیز در بروز چنین دردهایی تاثیرگذار است. همبرت ها و مومورها از جمله ناهنجاری هایی است که منجر به بروز درد می شوند.

در میان تمام علل رایج ایجاد درد کف پا، شرایط بیومکانیکی از دیگر عوامل پیشی گرفته است. منظور از شرایط بیومکانیکی، استفاده از کفش های غیر استاندارد و همچنین ضرباتی است که به پا وارد می شود. اگر بگوییم که کفش نامناسب به اندازه ای خطرناک است که حتی باعث به وجود آمدن بیماری های بسیاری در پا می شود؛ اغراق نکرده ایم!

صدماتی که به صورت فیزیکی به پا وارد می آیند نیز از دیگر علل بروز درد در ناحیه کف پا محسوب می شوند. صدمات در قالب اتفاقات روزمره یا طی فعالیت های ورزشی و حرفه ای یا مرتبط با مشاغل افراد رخ می دهد. همچنین مشاغلی که نیاز به ایستادن های مداوم و اعمال فشار زیادی به پا دارند؛ در بروز بیماری ها و درد کف پا نیز نقش دارد. در ادامه بیماری هایی که باعث بروز درد می شوند را بررسی خواهیم کرد.

تشخیص اختلالات و بیماری ها از نوع درد کف پا

اگرچه درد دارای ظاهر خشن و نامساعدی است اما در واقع از نظر کارشناسان و پزشکان یک نعمت محسوب می شود. زیرا امکان تشخیص نوع بیماری ها از طریق محل درد وجود دارد. به عنوان مثال دردهایی که با راه رفتن شروع می شوند؛ نشانه هایی از اختلال در کف پا هستند و اگر محل دقیق درد بین پاشنه و قوس کف پا باشد؛ احتمال ابتلا به فاشیلیت پلانتار وجود دارد. همچنین احساس دردی که به وجود یک سنگریزه در کفش می ماند و با سوزش و دردهای تیز همراه است؛ ناشی از بیماری نوروم مورتون است.

بروز ورم های بسیار شدید، کبودی های خفیف یا عمده به همراه دردهای غیرقابل تحمل نشان دهنده پیچ خوردگی در پاها است که باید به سرعت به پزشک مراجعه شود. بنابراین در صورت مواجهه با درد، بلافاصله آن را با تسکین دهنده ها خفه نکنید. ابتدا اجازه دهید دردهای رخ داده پیام خود را برسانند؛ سپس با تجویز پزشک مسکن مصرف کنید.

چه بیماری هایی باعث ایجاد درد کف پا می شوند؟

بیماری ها گستره وسیعی دارند و اگر بخواهیم همه بیماری هایی که مربوط به یک قسمت کوچک از بدن می شوند را مطالعه کنیم؛ باید مقاله های زیادی نگاشته شود. منشا بیماری ها ممکن است قارچ ها، باکتری ها، ویروس یا عوامل عفونی باشند. همچنین برخی بیماری ها مانند نقرس، آرتریت، دیابت و لوپوس سیستمیک هستند. تمام بیماری ها بدون در نظر گرفتن منشا آن­ ها باعث ایجاد دردهایی از درجه خفیف تا بسیار شدید می شوند.

 فاشیلیت پلانتار

فاشیا پلانتار در واقع نام یکی از رباط های ضخیم در قسمت کف پا است که پاشنه را به بخش های جلویی پا متصل می کند. هرگونه التهاب در رباط مخصوصا اگر به پاشنه نزدیک باشد؛ باعث اختلال فاشیلیت پلانتار می شود. التهاب خود را با احساس درد کف پا با شدت های مختلف نشان می دهد. اگر به این بیماری مبتلا باشید؛ بیشترین درد را در نختسین گام های خود تجربه می کنید. درد ناشی از التهاب فاشیا پلانتار در طول ایستادن های طولانی مدت نیز رخ می دهد.

هر چه فشار وارد شده به پا بیشتر شود؛ احتمال بروز فاشیلیت پلانتار نیز بیشتر می شود. به طوری که ورزشکارانی که طی فعالیت های ورزشی خود دویدن های سنگین یا طولانی مدت را تجربه می کنند؛ احتمال ابتلا دارند. همچنین افراد سنگین وزن نیز مستعد بروز علایم بیماری هستند. کشش های طولانی و فشارهای زیاد از جمله دلایلی هستند که باعث بروز بیماری و درد کف پا می شوند. بیماری معمولا با درمان های غیر جراحی بهبود می یابد یا حداقل از التهاب آن کاسته می شود.

میخچه کف پا

میخچه که از نظر علمی زگیل های پلانتار نامیده می شود؛ در واقع نوعی ویروس است که در پاشنه پا و دیگر قسمت های کف پا ایجاد می شود. تحمل فشار زیاد توسط کف پا، باعث ایجاد زگیل های پلانتار می شود. اگر مراقبت های مناسبی از میخچه انجام نشود؛ به احتمال زیاد منجر به کالوس می شود. کالوس نیز نوع دیگری از اختلالات رایج در کف پا به شمار می رود. زگیل ها به اندازه ای مخل سلامتی هستند که در صورت بروز، درد کف پا را به شدت افزایش می دهند و باعث ایجاد ضعف در این ناحیه می شوند.

با وجود اینکه میخچه ها معمولا خطرناک نیستند و به مرور زمان از بین می روند؛ بهتر است در صورت مشاهده علایم زیر به پزشک مراجعه کنید:

• اگر تجربه بی حسی های طولانی مدت در کف پای خود داشتید.
• اگر شک دارید که زخم هایی که در کف پا ایجاد شده اند؛ زگیل هستند یا نه.
• اگر زخم ها دچار خونریزی شدند یا درد کف پا غیر قابل تحمل باشد.
• اگر به دلیل مصرف داروهای سرکوبگر، سیستم ایمنی شما ضعیف شده است و این موضوع شما را نگران می کند.
• اگر مدت زمان زیادی از بروز آن می گذرد و هیچ نشانه ای از بهبودی نمایان نشده است.

کالوس ها

کالوس ها از جمله اختلالاتی هستند که معمولا در افرادی که پاهای همواره عرق کرده دارند؛ زیاد می ایستند و کفش های نامناسب دارند؛ رخ می دهد. معمولا کالوس به اندازه کورنزها دردناک نیستند اما راه رفتن را در افراد مبتلا با اختلال مواجه می کنند. کالوس ها در واقع ضایعه های توپی شکلی هستند که در قسمت های مختلف از جمله کف پا ایجاد و باعث بروز درد در کف پا می شوند. اگر کالوس ها بیش از اندازه متورم باشند؛ دردهای بسیار شدیدی را ایجاد می کنند.

همه قسمت های کف پا خصوصا زیر پاشنه محل مناسبی جهت تجمع سلول های مرده در قالب کالوس است. اگرچه ضایعات گلوله ای شکل معمولا نیاز به اقدامات جدی ندارند؛ اما گاهی به اندازه ای متورم و بزرگ می شوند که حتما باید تحت درمان قرار بگیرند. هر عاملی که باعث ایجاد فشار، اصطکاک و سفت شدن پوست پا شود؛ محیط را جهت رشد کالوس مهیا می سازد.

معمولا بروز کالوس یا کورنز ها در افرادی که دارای بیماری هایی مانند نوروپاتی و دیابت هستند، خطرناک است. زیرا هرگونه زخم و بیماری جزیی در افرادی که دچار بیماری های سیستمیک هستند؛ اختلالات جدی تری را باعث می شود.

بیماری نوروم مورتون

این اتفاق بیشتر زمانی رخ می دهد که پوشیدن کفش های نامناسب را ادامه می دهید. بیماری نوروم مورتون در واقع یک بیماری مشترک میان انگشتان و کف پا است که باعث درد کف پا و دیگر قسمت ها می شود. در واقع بافت هایی که در اطراف عصب انگشتان در کف پا وجود دارند به شدت ملتهب و متورم می شوند. تورم بافت ها باعث می شود که به اعصاب فشار زیادی اعمال شود. تحریک عصب در نهایت منجر به بروز دردهای شدید در این ناحیه می شود.

گاهی ممکن است که افراد مبتلا به بیماری علاوه بر درد، بی حسی های موضعی یا عمیقی را تجربه کنند. در واقع علت اصلی ایجاد چنین اختلالاتی پوشیدن کفش های تنگ یا پاشنه بلند است و به همین علت این بیماری در زنان شایع تر است. در نتیجه بهتر است جهت جلوگیری از بروز چنین اختلالاتی نوع کفش و سبک زندگی خود را تغییر دهید و فشار کمتری به کف پای خود وارد کنید. بهتر است جهت التیام درد کف پا و کمک به روند درمانی به چند توصیه توجه کنید:

• از انجام فعالیت های سنگین ورزشی یا مشاغلی که فشار زیادی به کف پا وارد می کنند؛ خودداری کنید!
• مطابق با تجویز پزشک، از مسکن ها و داروهای تزریقی مانند آستروئیدها جهت کاهش درد کف پا استفاده کنید.
• از قالب هایی که باعث نرم تر شدن کفی کفش می شوند استفاده کنید.

بیماری های سیستمیک

علاوه بر بیماری هایی که به صورت مستقیم با اختلال در پاها ارتباط دارند؛ برخی بیماری های سیستمیک مانند نقرس، آرتریت، دیابت، روماتوئید و لوپوس به صورت غیر مستقیم باعث ایجاد درد کف پا می شوند. بیماری های این چنینی عمدتا باعث ایجاد التهاب و دردهای شدیدی می شوند که کف پا را نیز شامل می شود. بنابراین بخشی از درد کف پا به علت بیماری های غیر مرتبط به وجود می آید. به عنوان مثال آرتریت روماتوئید التهاب مفاصل را ایجاد می کند و در نهایت باعث درد در مفاصل پا نیز می شود.

همچنین بیماری هایی مانند دیابت علاوه بر ایجاد دردهای رایج، باعث شکل گیری بیماری مانند نوروپاتی در پاها می شوند. زمانی که اختلالات و آسیب های عصبی در پا رخ می دهد؛ تمام قسمت های آن تحت تاثیر قرار می گیرند. بنابراین افرادی که به این دسته از بیماری ها مبتلا هستند؛ باید روش های موثرتری را جهت بهبود درد کف پا و دیگر قسمت ها در دستور کار قرار دهند.

راه های خلاصی از درد کف پا

بدیهی است که در صورت ابتلا به هر یک از بیماری های پا باید به سرعت به یک متخصص مراجعه کنید. پزشک با انواع بیماری ها و روش های درمانی آن ها آشنایی دارد و توصیه های مفیدی را ارائه می دهد. اما بدون در نظر گرفتن علل ایجاد درد، گاهی رعایت برخی نکات باعث کم شدن درد کف پا می شود و برخی التهابات را نیز کاهش می دهد.

• اضافه وزن خود را برطرف کنید؛ هر یک کیلوگرمی که اضافه تر از وزن سلامتی شما است؛ منجر به دردهای بیشتر می شود. بنابراین هر چقدر در کاهش وزن خود موفق تر باشید؛ درد کمتری را احساس می کنید.
• درد را فریز کنید؛ استفاده از کمپرس های یخ در کاهش درد و التیام التهاب های رخ داده، بسیار موثر است. تلاش کنید که به مدت 2 تا 3 بار، به مدت 20 دقیقه، کیسه های یخ را کف پاهای خود قرار دهید. تاثیر آن در کاهش درد کف پا حیرت انگیز است!
• استراحت کنید؛ هیچ اقدامی به اندازه استراحت مناسب در کاهش دردها موثر نیست. اگر درد کف پا به اندازه ای می رسد که قابل تحمل نیست؛ با استراحت چند روزه، شدت التهاب کاهش می یابد.
• تمرینات کششی منظم انجام دهید؛ به کارگیری چند حرکت کششی مفید به صورت روزانه شاید از بسیاری از جلسات فیزیوتراپی نیز موثرتر باشد. رمز موفقیت مداومت بر انجام روند درمان است و نباید تمرینات را قطع کنید. در واقع طی تمرینات رباط، ماهیچه ها و سایر اجزای پاهای خود را قدرتمند می کنید.
• کفش استاندارد بپوشید؛ بیشتر بیماری ها و اختلالاتی که در پاها رخ می دهد از کفش های غیر استاندارد و نامناسب نشات می گیرد. اگر با علایم و نشانه های اختلال در پاها مواجه شدید؛ هرچه سریع تر کفش های خود را با نمونه های استاندارد تعویض کنید. همچنین استفاده از کفی های مناسب باعث نرمی و راحتی بیشتر کفش ها می شوند که در التیام دردها موثر است. نپوشیدن کفش های پاشنه بلند یا تنگ نیز تاثیر بسزایی در بهبود روند درمانی و کاهش درد کف پا دارد.
• نایستید؛ ایستادن ها و قدم زدن های طولانی مدت میزان دردهای رخ داده در کف پا را به شدت افزایش می دهند و به شدت یافتن بیماری ها دامن می زنند.

Source: www.medicinenet.com, www.mayoclinic.org, www.nhs.uk