الکترومیو گرافی که نوار عصب و عضله هم نامیده می شود، یک تکنیک یا آزمایش است. این تکنیک حالت های عضله های بدن را محاسبه و ثبت می کند. این ثبت و ضبط در هنگام انقباض و انبساط توسط دستگاهی به نام ماهیچه نگار برقی انجام می گیرد. نتیجه های حاصل از آن نیز ماهیچه نگاشت نام می گیرد. آزمایش الکترومیوگرافی از دو مرحله بررسی هدایت عصب و همچنین سوزن الکترومیو گرافی تشکیل شده است. امکان ارزیابی نتیجه بلافاصله پس از آزمایش توسط پزشک وجود دارد. کل فرآیند این آزمایش بین سی دقیقه تا یک ساعت زمان می برد. برای کسب اطلاعات بیشتر راجع به الکترومیو گرافی و آمادگی برای نوار عصب و عضله، ادامه مقاله را مطالعه کنید.
الکترومیو گرافی یا نوار عصب و عضله چیست؟
الکترومیو گرافی یا نوار عصب و عضله شیوه ای است که به ارزیابی وضعیت و چگونگی سلامتی ماهیچه های موجود در بدن می پردازد و به تشخیص کمک می کند. همچنین سلول های عصبی کنترل کننده ماهیچه ها که نورون های حرکتی در نظر گرفته می شوند را هم بررسی می کند. وظیفه این سلول های عصبی، انتقال سیگنال های الکتریکی که ماهیچه ها را شل و منقبض می کنند، می باشد. الکترومیو گرافی کار تبدیل سیگنال های الکتریکی به نمودار یا عدد انجام می دهد و از این طریق تشخیص پزشکان را ساده تر می کند.
به طور معمول نشان دادن علائمی که با اختلالات عضلانی و یا عصبی همراه است، پزشک را وادار به تجویز الکترومیوگرافی می کند. مواردی مانند سوزن سوزن شدن، بی حس شدن و یا ضعیف شدن اندام های بدن که بدون دلیل خاصی رخ می دهند شامل این علائم هستند. نتیجه های حاصل از الکترومیو گرافی پزشک را راهنمایی می کند که اختلالات ماهیچه ای، اختلالات عصبی و سایر اختلالاتی که بر رابطه بین اعصاب و ماهیچه اثر می گذارند را بهتر تشخیص دهد. الکترومیو گرافی یا نوار عصب و عضله توسط برخی پزشکان به عنوان معاینه الکترودیاگنوسیک شناخته می شود.
دلیل انجام دادن الکترو میوگرافی یا نوار عصب و عضله چیست ؟
اگر فردی علائمی را ملاحظه کند که اختلالات ماهیچه ای و یا عصبی را نشان دهد، احتمال این وجود دارد که پزشک به انجام دادن الکترو میوگرافی بپردازد. برخی از علائمی که با مشاهده آنها امکان احتیاج به الکترومیو گرافی وجود دارد می توانند موارد زیر را در بر بگیرند :
- مور مور یا سوزن شدن
- بی حس شدن
- ضعیف شدن عضله ها
- درد یا گرفتگی عضله ها و یا ماهیچه ها
- فلج شدن
- منقبض شدن عضلات که به صورت غیر ارادی رخ می دهد ( تیک)
نتیجه هایی که از الکترومیو گرافی به دست می آید در تشخیص علت زمینه ای می تواند راهنمای پزشک باشد. این علت های زمینه ای می توانند یکی از موارد زیر باشند :
- اختلال عضله ها مثل دیستروفی عضلانی .
- اختلال هایی که با تحت تاثیر قرار دادن قابلیت نورون حرکتی در زمینه فرستادن سیگنال الکتریکی به ماهیچه و یا عضله به وجود می آید. به عنوان مثال میاستنی گراویس .
- رادیکولوپاتی .
- اختلال های عصبی محیطی که اثرگذاری آن بر اعصاب خارج از نخاع است ؛ مثل سندرم مچ دست .
- اختلال های عصبی مانند اسکلروز جانبی آمیو تروفیک .
نحوه آمادگی برای نوار عصب و عضله یا الکترومیو گرافی
ابتدا باید پزشک خودتان را از تمام داروهایی که در حال مصرف آنها هستید، مطلع کنید ؛ چه داروهایی که بدون نسخه هستند و چه داروهایی که دارای نسخه هستند. مطمئن شوید که که پزشک متخصص از همه موارد احتمالی آگاهی دارد. علاوه بر آن اگر مبتلا به اختلالات خونریزی هستید یا از دستگاه تنظیم کننده ضربان قلب استفاده می کنید باید پزشک خود را در جریان قرار دهید ؛ زیرا امکان عدم انجام الکترو میوگرافی در صورت بروز شرایط اینچنینی وجود دارد.
در صورتی که قصد انجام دادن الکترومیو گرافی یا نوار عصب و عضله را دارید، باید پیش از آن موارد زیر را انجام دهید :
- پیش از انجام دادن عمل به مدت حداقل سه ساعت، از کشیدن سیگار اجتناب و پرهیز کنید.
- قبل از انجام دادن عمل، به دوش گرفتن یا حمام کردن بپردازید. به عبارت بهتر تمام چربی های موجود روی پوست باید پاک سازی شود. بعد از پاک سازی و شستشو هم هیچ گونه لوسیون یا کرمی مصرف نشود.
- از لباس های راحت استفاده کنید تا پزشک برای معاینه و بررسی هر قسمتی از بدن شما، به مانع و مشکل بر نخورد و بتواند بهتر و راحت تر به این کار بپردازد. احتمال و امکان این هم وجود دارد که درخواست تغییر لباس از شما صورت گیرد.
- به طور معمول انجام دادن هر فرآیند پزشکی، نیاز به یک همراه و پشتیبان دارد تا بتواند در زمینه روحی و روانی به شما کمک کند تا تعادل روانی و ذهنی خود را حفظ کنید. این موضوع برای این عمل هم توصیه می شود.
برای آمادگی برای نوار عصب و عضله یا الکترومیو گرافی باید به بحث و مشاوره با یک متخصص بپردازید. از وضعیت سلامتی روان و چگونگی حالت های روحی با متخصص صحبت کنید. دقت کنید که این متخصصان که به درمان می پرازند باید مجوز داشته باشند.
عوارض الکترو میوگرافی یا نوار عصب و عضله چیست ؟
خطر معاینه الکترومیو گرافی، بسیار کم است. با این حال، امکان احساس درد در قسمتی که مورد آزمایش قرار گرفته است، وجود دارد. مدت زمان درد پس از انجام این آزمایش ممکن است به چند روز هم برسد. اما جای نگرانی نیست ؛ این درد با تسکین دهنده های ساده مثل ایبوپروفن رفع خواهد شد.
در موارد کمیاب و نادر، امکان به وجود آمدن گز گز، کبود شدن و ورم کردن در ناحیه هایی که سوزن قرار داده شده اند، وجود دارد. اما اگر موارد حادی از کبودی، درد و تورم پیش آمد، باید به پزشک مراجعه شود.
نتیجه الکترو میوگرافی یا نوار عصب و عضله چگونه تشخیص داده می شود؟
ممکن است عضله در حال استراحت باشد و نتیجه الکترومیو گرافی نشان دهنده فعالیت الکتریکی باشد. در این صورت احتمال وجود تعدادی از مشکلات در فرد وجود دارد ؛ این موارد عبارتند از :
- یک اختلال در عضله و یا ماهیچه .
- اختلالی که احتمال اثر گذاری آن بر اعصابی که به عضله اتصال یافته است هم وجود دارد.
- التهابی که در نتیجه آسیب ایجاد شده است.
این احتمال هم وجود دارد که نتیجه الکترومیو گرافی نشان دهنده غیر طبیعی بودن فعالیت الکتریکی باشد ؛ در این صورت امکان وجود دیسک فتق و یا اختلال عصبی مثل ALS و یا سندرم تونل کارپ در سیستم بدنی وجود دارد. به این نکته هم دقت کنید
که این نتیجه باید در هنگام منقبض شده عضله دریافت شود.
نتیجه حاصل از الکرتو میوگرافی هر چه که باشد، توسط پزشک بررسی می شود و در صورت لزوم، هر گونه آزمایش و یا درمان لازم توصیه می شود.
سخن آخر
در طی این مقاله، راجع به الکترومیو گرافی و یا نوار عصب و عضله توضیح داده شد. اینکه این آزمایش چیست و چگونه انجام می گیرد. دلایل و علائمی که که سبب می شود افراد آن را انجام دهند. چگونگی آمادگی برای نوار عصب و عضله یا همان الکترومیو گرافی هم شرح داده شد. توصیه هایی جهت بهتر انجام شدن آن هم وجود دارد که پیش از انجام این تکنیک وجود دارد که در مقاله فعلی بیان شده است. در ادامه عوارض احتمالی ناشی از انجام این آزمایش توصیف شده است. در پایان نیز نحوه دریافت اطلاعات از نتیجه این آزمایش ارائه شده است که با مشاهده آنها باید چه مسیر جدیدی را در پیش بگیریم ؟
اگر شما هم بعد از مطالعه دقیق این مقاله، احساس می کنید به انجام این تکنیک نیاز دارید، پس شروع کنید و به پزشک متخصص مراجعه کنید.