نقرس یک بیماریست که به علت انواع شرایط ناشی از تجمع اوریک اسید ایجاد می شود. هدف بیماری نقرس معمولاً پا است و روی آن تأثیر می گذارد.
این بیماری معمولاً در آن واحد فقط یک مفصل را درگیر می کند؛ اما اگر نسبت به درمان آن اقدام نشود؛ می تواند گسترش پیدا کند. وقتی این بیماری پیشرفت کند می تواند همچنین روی مچ پا، زانو، پا، دست، کمر یا حتی آرنج تأثیر بگذارد.
برای مقابله بهتر با این بیماری بهترین راه این است که با علائم نقرس آشنا باشید که در صورت بروز آن به سرعت آن را تشخیص بدهید و به مراکز درمانی مراجعه کنید.
انواع بیماری نقرس و علائمشان
گاهی پیش می آید، با اینکه یک فردا مقدار زیادی از اوریک اسید در خونش انباشته شده باشید؛ اما با این حال هیچ علائم و نشانه ای از خود بروز ندهد. این بیماری نقرس بدون علامت نام گذاری شده است.
اما در مورد نقرس حاد، علائم این بیماری به سرعت خود را نشان می دهند. تجمع کریستال های اوریک اسید در مفصل شما باعث این بیماری می شود و ظاهر شدن علائم آن بین 3 تا 10 روز زمان می برد.
در این حالت شما درد و تورم شدیدی خواهید داشت و ممکن است، در مفصل خود احساس گرما کنید. بین دو حمله نقرس هیچ علائمی را تجربه نخواهید کرد. اگر نقرس را به موقع درمان نکنید، می تواند باعث آسیب دائمی به مفاصل شما شود که جبران ناپذیر است.
دانستن نحوه تشخیص این بیماری کمک بسیاری به شما خواهد کرد.
علائم نقرس چیست؟
یک قسمت از بیماری نقرس وجود دارد که آن را حمله نقرس می نامند. این حملات بسیار دردناک است و می تواند کاملاً ناگهانی رخ دهد. علائم این بیماری می تواند کاملاً یک شبه ظهور کند. در طی حمله نقرس نشانه هایی در مفصل ظاهر می شوند که شامل موارد زیر هستند:
- در شدید در مفاصل
نقرس معمولاً در انگشت پا رخ می دهد، اما در مواردی هم می تواند در مفصل های دیگر مانند مچ پا، زانو، آرنج، دست و انگشتان بروز پیدا کند.
- التهاب یا قرمزی
مفصل یا مفاصل آسیب دیده ملتهب و قرمز یا حتی گرم می شوند.
- تورم
مفصل آسیب ورم می کند و برجسته می شود.
- حساس شدن به لمس
احساس آزار دائمی به زوری که حتی با لمس های خیلی ملایمی مانند تماس با ملحفه اذیت خواهید شد.
- احساس گرما
در مفصل احساس گرما می کنید؛ به طوری که حس کنید انگار مفصل در آتش است.
- ناراحتی دائمی
بعد از گذراندن حملات و دردهای شدید برخی دردها و ناراحتی های مفصلی می تواند تا چندین روز به درازا بکشد. حملات بعدی طولانی تر و دردناک تر خواهد بود.
- دامنه حرکتی محدود
پس از گذراندن حملات و پیشرفت و گسترش بیماری نقرس، ممکن است نتوانید براحتی و مانند قبل مفاصل خود را حرکت بدهید.
در چه صورت باید احتیاط بیشتری برای بروز علائم نقرس داشته باشیم؟
نقرس می تواند همه قشری از مردم را مبتلا کند. اما بروز این بیماری در مردان به دلیل اینکه سطح اوریک اسید بیشتری نسبت به زنان دارند سریع تر است. به طور کلی مردها 3 برابر بیشتر از زنان به این بیماری مبتلا می شوند.
علائم نقرس در زنان معمولاً بعد از یائسگی بروز پیدا می کند که سطح اوریک اسید خون افزایش پیدا می کند.
افراد با شرایط زیر بیشتر احتمال ابتلا به نقرس را دارند:
- چاقی یا اضافه وزن
- نارسایی احتقانی قلبی
- دیابت
- سابقه خانوادگی نقرس
- فشار خون بالا
- بیماری های کلیوی
همچنین اگر موارد زیر را هم داشته باشید، احتمال ابتلا به نقرس در شما بیشتر است:
- مصرف زیاد گوشت و پروتئین های حیوانی
- مصرف زیاد نوشیدنی های الکلی
- مصرف قرص های آب (دیورتیک ها)
در صورت داشتن شرایط بالا حتماً به علائم بیماری نقرس توجه داشته باشید و در صورت بروز به مراکز درمانی مراجعه کنید.

چگونه علائم بیماری خود را برای تشخیص بهتر در مراکز درمانی بیان کنیم؟
متخصص شما می تواند بر اساس اطلاعاتی مانند سابقه پزشکی شما، معاینه فیزیکی و همچنین در نظر داشتن علائم شما بیماری را تشخیص بدهد.
متخصص شما ممکن سؤالاتی از شما بپرسد که توضیح کامل شما می تواند تأثیر به سزای در تشخیص بیماری داشته باشد؛ پس با دانستن آنها از قبل می توانید خود را در این مورد آماده کنید و بهتر علائم خود را بیان کنید.
متخصص سؤال هایی از این قبیل خواهد پرسید:
- سؤال هایی در مورد توضیح کامل نحوه دردی که در مفاصل حس می کنید.
- هر چند وقت یک بار علائم نقرس را تجربه می کنید و دچار حمله های دردناک می شوید؟
- میزان و چگونگی قرمزی و التهاب در مفصل شما هم مورد بررسی قرار خواهد گرفت.
- همچنین متخصص شما ممکن است از شما بخواهد؛ برای بررسی بهتر تجمع اوریک اسید در خون آزمایش ادرار بدهید.
- همچنین ممکن است متخصص شما برای شما تشخیص با استفاده از اشعه X را تجویز کند.
آمادگی در این موارد می تواند به شما در تشخیص هر چه سریع تر و بهتر این بیماری کمک کند.
برای کاهش علائم نقرس رژیم غذایی زیر را در نظر بگیرید
برخی غذا حاوی پورین هستند. بدن پورین را به اوریک اسید تجزیه می کند؛ پس بهتر در مصرف این مواد غذایی جوانب احتیاط را رعایت کنید.
البته باید توجه داشته باشید همه افراد با خوردن این مواد غذایی دچار مشکل نخواهند شد و تنها افرادی که در آزاد سازی اوریک اسید اضافی به مشکل بر میخورند؛ ممکن است با خوردن این مواد غذایی شرایط را برای خودشان بدتر کنند.
با شناختن این مواد غذایی می توانید از مصرف به مقدار مناسب این مواد مطمئن شوید:
- گوشت قرمز
احتیاط و اجتناب هر چه بیشتر از گوشت حیواناتی مانند گوسفند، گاو، شتر و…
- گوشت اعضای داخلی
خودداری از مصرف اعضایی مانند کبد، کلیه و مغز
- برخی غذاهای دریایی
پرهیز از خوردن غذاهای دریایی مانند شاه ماهی، ماهی قزل آلا، ماهی خال مخالی، ماهی تن، ساردین، آنچوی و خرچنگ، میگو، قلیه و دیگر موارد از این دست
- الکل
پرهیز جدی از مصرف هر گونه نوشیدنی های الکلی و هر گونه مواد غذایی حاوی الکل
- نوشیدنی های شیرین شده با شکر
تا حد ممکن از نوشیدن نوشیدنی هایی مانندآب میوه ها و نوشابه های شیرین خودداری کنید
- غذاهای حاوی قند فروکتوز حتی اگر حاوی پورین نباشند هم می توانند مشکل ساز شوند.
موادی مانند عسل، شهد آگاو و شربت ذرت با فروکتوز بالا یا هر خوراکی که حاوی آنها باشد
- مخمرها:
اجتناب و دقت و احتیاط در مصرف مواد غذایی شامل مخمر تغذیه ای، مخمرهای آبجو و سایر مکمل های مخمر
با اجتناب از مواد غذایی بالا می توانید سطح اوریک اسید خون را پایین بیاورید به روند درمانی بیماری نقرس کمک بزرگی کنید.
در آخر
علائم نقرس در تمام سنین می تواند ظهور پیدا کند. در صورتی که شرایط ابتلای بیشتر به این بیماری را داشتید حتماً به علائم آن برای تشخیص هر چه سریع تر این بیماری توجه کنید. این بیماری می تواند با کمک متخصص درمان شود و باید در پیگیری روند درمانی آن کوشا باشید.
بیماران مبتلا به نقرس از درد به یاری رنج می برند؛ پس در صورت ابتلای اطرافیان و عزیزان خود به این بیماری دلسوز آنها باشید و در روند درمان این بیماری آنها را حمایت و همراهی کنید.