آرتروز زانو

مقدمه

آرتروز زانو یکی از بیماری‌های شایع و ناتوان‌کننده در سنین بالا می‌باشد. با افزایش سن فضای بین مفصلی کاهش می یابد و غضروفها دچار فرسودگی و سایش می شوند. غضروف مفصلی ماده ای ژلاتینی می باشد که بین  دو استخوان وجود دارد.از بین رفتن غضروف مفصلی زانو را آرتروز زانو می گویند.

آرتروز باعث ایجاد محدودیت های حرکتی برای فرد می شود و درد و کاهش دامنه حرکتی مفصل زانو باعث کاهش کیفیت زندگی فرد می شود.

علل ایجاد آرتروز

علت اصلی تخریب غضروف در بیماری آرتروز، عدم وجود عروق خونی جهت تغذیه این ناحیه می‌باشد و ازطرفی غضروف مفصلی فاقد عصب است و به هنگام آسیب دردی حس نمی‌شود که همین مسئله زمینه تخریب بیشتر را فراهم می‌کند.

عواملی که روند آرتروز زانو را تسهیل می‌کنند عبارتنداز:

• سن
• جنسیت
• ضربه به زانو
• پارگی عناصر مفصل زانو (مثلاً منیسک‌ها، رباط‌ها وکپسول مفصلی
• بیماریکندرومالاسی کشکک (نرم شدن غضروف زیر کشکک)
• شکستگی های اندامهای تحتانی
• وجود بیماری‌های مفصلی (همانندآرتریت روماتوئید یا بیماری عفونی در مفصل و…)
• اختلال زانوی ضربدری
• اختلال زانوی پرانتزی
• فعالیت هایی که باعث فشار بیش ازحد به زانو می‌شود
• چاقی
• عوامل ژنتیکی
• بی‌ثباتی زانو به علت شلی رباط‌ها

علائم آرتروز زانو

در اکثرا بیماران مبتلا به ارتروز شکایت اصلی درد در زانو است که با انجام فعالیت افزایش و با استراحت کاهش می یابد. سایر علائم این بیماری شامل:

• سفتی و خشکی
• درد صبحگاهی در زانو به ویژه در هنگام بیدار شدن از خواب
• محدودیت حرکتی
• ضعف و آتروفی عضلات اطراف زانو
• وجود کریپتاسیون در حرکات مفصل
• تجمع مایع در مفصل زانو
• تغییرشکل مفصل زانو

 درمان آرتروز زانو

امروزه شیوه های درمانی مختلفی برای درمان آرتروز وجود دارد. مهم‌ترین هدف در درمان آرتروز زانو، بهبود درد و افزایش تحرک‌پذیری زانوست. با توجه به شدت درگیری و علائم آرتروز درمان های آن شامل:

• کاهش وزن: کاهش وزن حتی در مقادیر کم نیز می‌تواند موجب کاهش چشمگیر درد آرتروز زانو شود.

• ورزش کردن: تقویت عضلات اطراف زانو باعث افزایش ثبات مفصل زانو و کاهش درد آن می‌شود.

• دارو: استفاده از دارو برای کاهش درد و التهاب کمک می کند. البته با هماهنگی و دستور پزشک بلامانع است زیرا مصرف این داروها برای مدت طولانی می‌تواند خطر بروز عوارض جانبی آنها را افزایش دهد. داروهای غضروف ساز نیز در مراحل اولیه و موارد خفیف می تواند موثر باشد و از پیشرفت بیماری تا حدی جلوگیری کند.

• استفاده از زانوبند طبی: دو نوع عمده زانوبند وجود دارد. یکی زانوبند کاهنده فشار که می‌تواند موجب کاهش نیروی وزن در طرفین زانو بشود و دیگری زانوبند ثابت‌کننده زانو که می‌تواند از کل زانو حمایت بکند. وسایل کمکی درد و خشکی یا گرفتگی زانو را کاهش و توانایی حرکتی بیمار را افزایش می‌دهند و کمک می‌کنند تا بیمار با اعتماد به نفس بیشتری فعالیت‌های خود را انجام دهد.

• کفی طبی کفش طبی نیرویی را که از کف پا به زانو منتقل می‌شود، جذب می‌کند و فشار روی مفصل را کاهش می‌دهد. این کفی به ویژه برای بیمارانی مناسب است که تمام روز روی سطوح بتونی یا چوبی می‌ایستند.

• توانبخشی: در توانبخشی از طریق تحرکات مفصلی و مدالیته های درمانی به کاهش درد کمک می کند. همچنین از طریق تقویت عضلات و افزایش انعطاف پذیری باعث می شود  فرد بتواند فعالیت‌های روزانه خود را با درد کمتری انجام دهد.

• تزریق کورتون یا اسید هیالورونیک به داخل زانو: کورتون از داروهای ضدالتهاب قوی است. علائم التهاب و درد زانو را تا حدی می تواند کاهش دهد.

• آب درمانی : در روش آب درمانی با توجه به بی وزن بدن در آب تقویت عضلات و روانی حرکت زانو بهتر انجام میگیرد.

• عمل جراحی: زمانی‌که سایر روش‌های درمانی تأثیری نداشته باشند، عمل جراحی گزینه‌ خوبی محسوب می‌شود. هدف از جراحی زانو در این بیماران کاهش درد و در نتیجه افزایش کارآیی بیمار است. مهمترین اعمال جراحی که برای درمان آرتروز زانو از آنها استفاده میشوند آرتروسکوپی، استئوتومی و تعویض مفصل هستند.

Source: www.versusarthritis.org